Het gevolg zal zijn dat de inwoners van de nieuw te vormen gemeente een beroep zullen
doen op voorzieningen te Breda: een "liftersgedrag" dat momenteel alom wordt afgekeurd,
dan wel dat ten koste van ingrijpende investeringen nieuwe voorzieningen als hiervoor
genoemd moeten worden gecreëerd.
FINANCIEEL-ECONOMISCH.
In eerdere rapportages is aangetoond dat de groene gemeente in haar volle omvang een
gezonde financiële positie zal hebben. Deze financiële basis zal zeer noodzakelijk zijn
voor de opwaardering en aandacht van het tot de groene gemeente behorende grote
grondareaal, met name gezien vanuit de aspecten natuur en landschap, milieu maar ook in
het kader van beheer en onderhoud van wegen, riolering, waterlozingen e.d.
Het niet opgaan van Bavel en Riel in de groene gemeente, zoals uit de beslissing van
Gedeputeerde Staten blijkt, zal ernstige gevolgen hebben voor de algemene uitkering uit
het gemeentefonds. Aangezien de oppervlaktebebouwing een steeds zwaarder element
vormt binnen de verdeelmaatstaven van de algemene uitkering zal dit negatieve financiële
effect niet in verhouding staan tot het relatief hoog kostenniveau op de schaal van de in
deze omvang te vormen groene gemeente. De afhankelijkheid van het voorzieningenniveau
van andere gemeenten zonder dat van een evenredig deel in de bekostiging sprake is zal
blijven voortbestaan.
Verder wordt hier nog vermeld dat er gedurende de procedure tot gemeentelijke herinde
ling, die enkele jaren in beslag neemt, onzekerheid zal zijn over de haalbaarheid van de
uitvoering van plannen die vrij grote investeringen vergen.
Waar er tenslotte in de besluitvorming van Gedeputeerde Staten wèl sprake is van een
redelijk grote herindeling van gemeenten ter ondersteuning van een belangrijk industrieel
gebied is het buitengewoon teleurstellend dat die overwegingen niet geheel ten grondslag
zijn gelegd aan de vorming van een landelijke grote groene gemeente.
Om in een overwegend landelijk gebied krachtige gemeenten te kunnen vormen is het
noodzakelijk om het daarbij behorende bestuurlijke-, ambtelijke- en financiële instrumenta
rium te leveren om de lokale basistaken naar behoren te kunnen uitoefenen.
Ter adstructie van het vorenstaande vermelden wij hier in het kort de uitkomsten van het
onderzoek, verricht door Elbocon b.v. te Leiderdorp d.d. 5 oktober 1992, waarbij de
gevolgen van de herindeling voor de algemene verdeelmaatstaven uit de Financiële
Verhoudingswet 1984 inzichtelijk zijn gemaakt.
De samenvoeging van de gemeenten Alphen en Riel, Baarle-Nassau, Chaam en Nieuw-
Ginneken tot een grote groene gemeente betekent een algemene uitkering uit het gemeente
fonds van afgerond 22.700.000,-- (oppervlakte 20.000 ha).
De vorming van de gemeente Baarle-Nassau zoals vervat in het herindelingsvoorstel van
Gedeputeerde Staten betekent een algemene uitkering uit het gemeentefonds van afgerond
17.600.000,— (kern Bavel -/-3.200.000,—, kern Riel -/-1.300.000,—; oppervlakte
18.400 ha).
